Τα δικαιώματα του αλόγου και τα δικαιώματα του ανθρώπου
του Paul Lafargue
Ο καπιταλιστικός Πολιτισμός προίκισε τον μισθωτό εργάτη με τη μεταφυσική έννοια των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά το έκανε μόνο για να τον προσηλώσει πιο στενά και αποφασιστικά στο οικονομικό του καθήκον.
«Εγώ θα σε κάνω ελεύθερο», υπόσχονται τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στον εργάτη: «ελεύθερο να κερδίσεις μια άθλια ζωή και να κάνεις τον εργοδότη σου εκατομμυριούχο· ελεύθερο να του πουλήσεις την ελευθερία σου για μια μπουκιά ψωμί. Θα σε φυλακίζει 10 ή 12 ώρες στα εργαστήρια του· δεν θα σε αφήσει να φύγεις έως ότου κουραστείς σε βαθμό εξάντλησης, έως ότου να σου έχει απομείνει δύναμη ίσα-ίσα για να κάνεις μια χαψιά τον χυλό σου και να βυθιστείς σ’ ένα βαθύ ύπνο. Έχεις όμως κι ένα δικαίωμα που δεν μπορείς να πουλήσεις, και αυτό είναι το δικαίωμα της πληρωμής των φόρων».
Η πρόοδος και ο Πολιτισμός μπορεί να είναι σκληροί απέναντι στον κόσμο της εργασίας, αλλά όλοι διακατέχονται από την τρυφερότητα της μητέρας για τα ζώα που τα ηλίθια δίποδα αποκαλούν «κατώτερα».
Ο Πολιτισμός ευνόησε ιδιαίτερα τη φυλή των αλόγων: θα ήταν πολύ μεγάλο κατόρθωμα να περάσει μέσα από τη μακρά λίστα των χορηγιών της· θα αναφέρω μονάχα μερικά παραδείγματα, γενικά κακής φήμης, με τα οποία ίσως και καταφέρω να ξυπνήσω και να αναζωπυρώσω τις παθιασμένες επιθυμίες των εργατών, που είναι τώρα ναρκωμένοι στην δυστυχία τους.
Τα άλογα χωρίζονται σε διαφορετικές τάξεις. Ο αριστοκρατικός ίππος απολαμβάνει τόσα πολλά και τόσο καταπιεστικά προνόμια, έτσι ώστε αν τα ανθρωπόμορφα κτήνη τα οποία υπηρετούν ως τζόκεϊ, εκπαιδευτές, υπηρέτες στάβλου και ιπποκόμοι δεν είχαν υποβαθμιστεί ηθικά σε σημείο που να μη νιώθουν τη ντροπή τους, θα είχαν επαναστατήσει εναντίον των κυρίων και αφεντάδων τους, τους οποίους τρίβουν, περιποιούνται, βουρτσίζουν και χτενίζουν, φτιάχνουν επίσης τα κρεβάτια τους, καθαρίζουν τα περιττώματά τους και δέχονται δαγκώματα και κλωτσιές ως «ευχαριστώ».
Τα αριστοκρατικά άλογα, όπως και οι καπιταλιστές δεν δουλεύουν· και όταν τα ίδια εξασκούνται στα λιβάδια δείχνουν απαξιωμένα, περιφρονημένα, απέναντι στα ανθρώπινα ζώα που οργώνουν και σπέρνουν το χώμα, θερίζουν και να σκαλίζουν τα λιβάδια ώστε να τους παρέχουν βρώμη, τριφύλλι, φλέο και άλλα παχύφυτα.
Αυτό το αγαπημένο τετράπτυχο του Πολιτισμού επιτάσσει τέτοια κοινωνική επιρροή που επιβάλει τις επιθυμίες του στους καπιταλιστές, τα προνομιούχα αδέλφια τους· εξαναγκάζουν τους πιο ευγενείς από αυτούς να έρθουν με τις πανέμορφες κυρίες τους και να πάρουν το τσάι τους στους στάβλους, εισπνέοντας τα στυφά αρώματα των υγρών και των στερεών περιττωμάτων τους. Κι όταν αυτοί οι άρχοντες αποδέχονται να παρελάσουν δημοσίως, απαιτούν δέκα έως είκοσι χιλιάδες άνδρες και γυναίκες να στοιβαχτούν σε άβολα καθίσματα, κάτω από τον καυτό ήλιο, ώστε να θαυμάσουν τις εξαίσια λαξευτές μορφές τους και τα κατορθώματα τους στο τρέξιμο και στα άλματα. Δεν σέβονται καμία κοινωνική αξιοπρέπεια ενώπιον της οποίας οι προσκυνητές των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου υποκλίνονται με ευλάβεια. Στο Σαντιγί πριν λίγο καιρό ένα από τα φαβορί για το μεγάλο βραβείο έδωσε μια κλωτσιά στο βασιλιά του Βελγίου, επειδή δεν του άρεσαν τα μούτρα του. Η βασιλική μεγαλειότητά του, που λατρεύει τα άλογα, μουρμούρισε μια συγνώμη και αποσύρθηκε.
Είναι ευτυχές το ότι αυτά τα άλογα, στα οποία μπορούν να καταμετρηθούν περισσότεροι αυθεντικοί πρόγονοι απ’ ότι στα σπίτια της Ορλεάνης και του Χοεντσόλερν, δεν έχουν αλλοιωθεί από την υψηλή κοινωνική τους θέση· δεν πήραν τα κεφάλια τους αέρα ώστε να ανταγωνιστούν τους καπιταλιστές στις αισθητικές αξιώσεις, στις σπατάλες πολυτέλειες και τα διεφθαρμένα γούστα, όπως το να φοράνε δαντέλες και διαμάντια, και να πίνουν σαμπάνια και Σατώ Μαργκό, μια κακομοιριά κατάμαυρη και ακόμα πιο αφόρητη αγγαρεία που θα είναι επικείμενη από την τάξη των μισθωτών εργατών.
Ακόμα πιο ευχάριστο για την προλεταριακή ανθρωπότητα, είναι πως τα εν λόγω αριστοκρατικά ιπποειδή δεν έχουν την ιδιοτροπία της σίτισης τους από ανθρώπινη σάρκα, όπως οι παλιές τίγρεις της Βεγγάλης που περιπλανώνται γύρω από τα χωριά της Ινδίας για να απαγάγουν γυναικόπαιδα· εάν κατά έναν άσχημο τρόπο τα άλογα ήταν ανθρωποφάγα, οι καπιταλιστές, που δεν μπορούν να τους αρνηθούν τίποτα, θα είχαν χτίσει σφαγεία για τους μισθωτούς εργάτες, όπου θα μπορούσαν να χαράξουν και να καθαρίσουν φιλέτα από αγοράκια, ζαμπόν από γυναίκες και ψητά από κοριτσάκια για να ικανοποιήσουν τις ανθρωποφαγικές προτιμήσεις τους.
Τα προλεταριακά άλογα, που δεν είναι τόσο καλά προικισμένα, πρέπει να εργαστούν για να φάνε τη βρώμη τους, αλλά η καπιταλιστική τάξη, μέσω σεβασμού προς τους αριστοκράτες της φυλής των ιπποειδών, αναγνωρίζει τα εργασιακά δικαιώματα των αλόγων τα οποία είναι πολύ πιο συμπαγή και ρεαλιστικά από αυτά που αναγράφονται στα «Δικαιώματα του Ανθρώπου». Το πρώτο από τα δικαιώματα, το δικαίωμα στην ύπαρξη, το οποίο καμία πολιτισμένη κοινωνία δεν θα αναγνωρίσει για τους εργάτες, είναι κατάκτηση των αλόγων.
Το πουλάρι, ακόμη και πριν από την γέννηση του, ενώ βρίσκεται σε εμβρυακή κατάσταση, αρχίζει να απολαμβάνει το δικαίωμα στην ύπαρξη· η μητέρα του, ακριβώς όταν η εγκυμοσύνη της ξεκινήσει, απαλλάσσεται απ’ όλες τις εργασίες και αποστέλλεται στην εξοχή ώστε να προετοιμάσει το νέο πλάσμα με ειρήνη και άνεση· παραμένει κοντά του για το θηλάσει και να το διδάξει να επιλέγει το νόστιμο χορτάρι του λιβαδιού, στο οποίο θα χοροπηδάει μέχρι να μεγαλώσει.
Οι ηθικολόγοι και οι πολιτικοί των «Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» πιστεύουν ότι θα ήταν τερατώδες να χορηγήσουν ανάλογα δικαιώματα στους εργάτες· προκάλεσα μια καταιγίδα στην Βουλή των Αντιπροσώπων όταν πρότεινα πως οι γυναίκες, δύο μήνες πριν και δύο μήνες μετά τον τοκετό, θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα και τα μέσα για να απουσιάζουν από το εργοστάσιο. Η πρόταση μου διατάραξε την ηθική του πολιτισμού και σόκαρε την καπιταλιστική τάξη. Τι απεχθής αποστροφή – να διεκδικεί κάποιος για τα μωρά τα δικαιώματα των πουλαριών.
Όσο για τους νέους προλετάριους, μετά βίας μπορούν να καλπάσουν πριν καταδικαστούν σε σκληρή εργασία στις φυλακές του καπιταλισμού, ενώ τα πουλάρια αναπτύσσονται ελεύθερα κάτω από την καλοσύνη της Φύσης· λαμβάνεται η μέριμνα ώστε να είναι εντελώς προετοιμασμένα πριν στρωθούν στην δουλειά και τα καθήκοντα τους είναι ανάλογα της δύναμής τους και τα ίδια βρίσκονται υπό συνεχή φροντίδα.
Αυτή η περίθαλψη από την πλευρά των καπιταλιστών τους ακολουθεί κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Ακόμα θυμόμαστε την ευγενή αγανάκτηση του αστικού τύπου όταν έμαθε ότι η εταιρία μεταφορών χρησιμοποιούσε τύρφη και απόβλητα από βυρσοδεψεία στους χώρους σταυλισμού των αλόγων ως υποκατάστατα για το άχυρο: σκέφτηκαν πως τα δυστυχισμένα άλογα είναι μέσα σε τόσο άθλια σκουπίδια! Οι πιο ευαίσθητες ψυχές της μπουρζουαζίας έχουν σε κάθε καπιταλιστική χώρα οργανωμένους συλλόγους για την προστασία των ζώων, προκειμένου να αποδείξουν πως δεν μπορούν να είναι ενθουσιασμένοι από την μοίρα των μικρών θυμάτων της βιομηχανίας. Ο Σοπενχάουερ, ο αστός φιλόσοφος, στον οποίο ήταν ενσαρκωμένος τόσο τέλεια ο ελεεινός εγωισμός των Φιλισταίων, δεν μπορούσε να ακούσει το ράγισμα ενός μαστιγίου, χωρίς να σπαράξει η καρδιά του.
Αυτή η ίδια εταιρία μεταφορών, η οποία έχει στην δούλεψη της εργάτες από δεκατέσσερις έως δεκαέξι ώρες τη μέρα, απαιτεί από τα αγαπητά του άλογα μονάχα πέντε με εφτά ώρες. Έχει αγοράσει καταπράσινα λιβάδια στα οποία τα άλογα μπορούν να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους από την κούραση ή την αδιαθεσία. Πολιτική της εταιρίας είναι να δαπανήσει πολύ περισσότερα για την ψυχαγωγία ενός τετράποδου παρά για την καταβολή των μισθών ενός δίποδου. Δεν έχει συμβεί ποτέ κάποιος νομοθέτης ή κάποιος φανατικός υπέρμαχος των «Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» να προτείνει να μειωθεί η ημερήσια
πενιχρή αμοιβή του αλόγου ώστε να του διασφαλιστεί μία περίθαλψη που θα του φανεί χρήσιμη μονάχα μετά τον θάνατό του.
Τα «Δικαιώματα των Αλόγων» δεν έχουν αναρτηθεί πουθενά· είναι «άγραφα δικαιώματα», όπως αποκαλούσε ο Σωκράτης τους νόμους που εμφυτεύονται από τη Φύση στις συνειδήσεις όλων των ανθρώπων.
Το άλογο έχει δείξει τη σοφία του καθώς φαίνεται ικανοποιημένο με αυτά τα δικαιώματα, ενώ δεν σκέφτεται να απαιτήσει τα ίδια για τους πολίτες· έχει κρίνει πως θα ήταν τόσο ηλίθιο όσο ο άνθρωπος εάν είχε θυσιάσει τις φακές του για το μεταφυσικό συμπόσιο των Δικαιωμάτων στην Επανάσταση, στην Ισότητα, στην Ελευθερία, καθώς και σε άλλες ασήμαντες έννοιες, οι οποίες για το προλεταριάτο είναι τόσο χρήσιμες όσο μια καυτηρίαση σε ένα ξύλινο πόδι.
Ο Πολιτισμός, αν και είναι μεροληπτικός στους αγώνες της φυλής των ιπποειδών, δεν έχει δείξει αδιαφορία για την μοίρα των άλλων ζώων. Τα πρόβατα, όπως και οι κληρικοί, περνάνε τις μέρες τους γεμάτες ευχαρίστηση και άφθονη τεμπελιά· τρέφονται στο στάβλο με κριθάρι, τριφύλλι, γογγύλι και άλλες ρίζες που ξεριζώνονται από τους μισθωτούς εργάτες· οι βοσκοί τα μαθαίνουν να τρέφονται σε πλούσια βοσκοτόπια, και όταν ο ήλιος ανατείλει, μεταφέρονται στα χλωρά χορτάρια των βουνών στα οποία μπορούν να περιηγηθούν.
Η Εκκλησία, η οποία έκαψε τους αιρετικούς της, και στεναχωριέται που δεν μπορεί να αναθρέψει ξανά τους πιστούς της υιούς με την αγάπη του «αρνίσιου κρέατος», συμβολίζει τον Ιησού, με τη μορφή ενός ευγενικού βοσκού, που φέρει στους ώμους του ένα τεμπέλικο αρνί.
Πραγματικά, η αγάπη για το κριάρι και την προβατίνα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνο η αγάπη για το αρνίσιο κρέας και τις κοτολέτες, όπως ακριβώς η Ελευθερία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η σκλαβιά των μισθωτών εργατών, δεδομένου του γεγονότος ότι ο Ιησουιτικός Πολιτισμός μας πάντα συγκαλύπτει την καπιταλιστική εκμετάλλευση σε αιώνιες αρχές και αστικούς εγωισμούς με αριστοκρατικά αισθήματα· τουλάχιστον όμως οι αστοί φροντίζουν και χοντραίνουν τα πρόβατα μέχρι την ημέρα της θυσίας τους, ενώ οι ίδιοι αρπάζουν τους εργάτες που είναι ακόμα ζεστοί από τα εργαστήρια και ισχνοί από το μόχθο για να τους στείλουν στα σφαγεία του Τονκουίν ή της Μαδαγασκάρης.
Εργάτες όλων των τεχνών, εσείς που μοχθείτε τόσο σκληρά για να δημιουργήσετε τη φτώχεια σας παράγοντας τον πλούτο των καπιταλιστών ξεσηκωθείτε, ξεσηκωθείτε! Από τη στιγμή που οι παλιάτσοι του κοινοβουλίου ξεδιπλώνουν τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, να έχετε το θάρρος να απαιτήσετε για τους εαυτούς σας, τις συζύγους και τα παιδιά σας τα Δικαιώματα του Αλόγου.
Μετάφραση: Malamadre
Επιμέλεια: V3G4N
Αρχικό κείμενο στο: Libcom.org
